RD-54 mały plecak – wielki symbol.

 


Radziecki „desantnik” to wielki symbol Armii Radzieckiej, a jego umundurowanie i wyposażenie to już same symbole. I chociaż białogardzka 83 samodzielna brygada desantowo-szturmowa nie należała do WDW, żołnierze brygady byli wyposażeni identycznie jak spadochroniarze wojsk powietrznodesantowych. O takim właśnie małym, niewygodnym i przestarzałym symbolu WDW noszonym w 83 brygadzie, słów kilka.

RD-54 (ros. RD-54 (ros. РД-54 рюкзак десантника образца 1954 года) to plecak przeznaczony dla przenoszenia sprzętu wojskowego, amunicji i przedmiotów osobistych podczas desantu spadochronowego, jak i po nim, podczas działań na ziemi. Tak naprawdę RD-54 to nie tylko plecak, ale cały system oporządzenia spadochroniarza składający się z tornistra, szelek, ładownic i pokrowca na łopatkę piechoty.

Wszystko na Ziemi i Niebie wskazuje (chociaż potwierdzonych danych nie ma!), że RD-54 został opracowany lub wprowadzony do wyposażenia radzieckich wojsk powietrzno-desantowych w roku 1954.

RD-54 to mały plecak o pojemność ok., 12 litrów. Tornister ma wymiary ok.: 28x38x12 cm z czego komora główna ma 28x22x12cm, a boczne kieszenie po 28x8x12 cm.


Radziecki plecak desantowy RD-54. 1. Komora główna tornistra, 2. Kieszenie boczne tornistra, 3. Szelki nośne, 4. Ładownica na magazynki, 5. Ładownica na granaty, 6. Pokrowiec na łopatkę piechoty.

Z czego składa się RD-54?


1. Tornister.

Uszyty jest (jak cały #RD54 ) z bawełnianej impregnowanej tkaniny w kolorze ochronnym, składa się z: komory głównej tornistra, usztywnionej drucianą ramką, i doszytych dwóch bocznych kieszeni. Komora główna, jak i boczne kieszenie są zapinane na dwa plastikowe kołeczki. Na spodzie oraz na górze obu bocznych ścianek komory głównej tornistra wykonano dwa okute otwory do przewleczenia wszytych w środek tornistra dwóch bawełnianych tasiemek – troków. W obu bocznych kieszeniach, w dolnej i górnej części, także wykonano po dwa okute otwory do przewleczenia tasiemek-troków. Wewnątrz obu bocznych kieszeni są naszyte, po jednej w każdej, specjalne zapinane kieszonki do przenoszenia zapalników do ręcznych kumulacyjnych granatów przeciwpancernych, np. RKG-3.


Widok komory głównej tornistra plecaka RD-54.

2. Zestaw szelek nośnych

Szelki jak to szelki, służą do noszenia plecaka. Wykonane są z bawełnianych taśm i na ramionach mają miękką wyściółkę. Szelki wyposażono w możliwość regulacji, aby dopasować plecak do wzrostu i tęgości żołnierza. Szelki spinane są paskiem piersiowym dla wygody noszenia. Na prawej szelce naszyto specjalną kieszeń na trzonek łopatki piechoty który umieszcza się tam podczas skoku spadochronowego.


Kieszeń na trzonek łopatki piechoty umieszczanej w niej podczas skoku.skoku

3. Ładownice.

a) ładownica na dwa magazynki do AKMS/AKS-74/AKS-74U. Zamocowana jest do prawej szelki i zapinana na dwa plastikowe kołeczki. Z tyłu ładownicy naszyto dwie parciane szlufki do przewleczenia pasa głównego.

b) ładownica na dwa granaty ręczne F-1,RGO, RG-42, RGD-5, RGN. Zamocowana jest do lewej szelki, z tyłu także naszyto dwie szufli do przewleczenia pasa głównego. Od strony „użytkownika” obie kieszenie na granaty są wyściełane miękkim materiałem by wytłumić ewentualne uderzenia granatami o ciało żołnierza. Dodatkowo w obu kieszeniach ładownicy są wszyte małe przegródki do przenoszenia zapalników od granatów, gdy nie są one wkręcone w skorupy.


Wnętrze ładownicy na granaty plecaka RD-54. Widoczne przegrody na zapalnik granatów.

4. Pokrowiec na łopatkę piechoty.


Uszyty jest z tego samego materiału co plecak, zapinany na dwa plastikowe kołeczki. Od tyłu pokrowiec ma naszyte dwie parciane szlufki do przewleczenia pasa głównego.

Co Ruskie wpychali do tego plecaczka?


Co było pakowane do plecaka zależało głównie od zadania jakie przypisano wykorzystującej go formacji. Nie zawsze to co zabierał do plecak żołnierz WDW, było potrzebne żołnierzowi brygady desantowo-szturmowej, czy zwiadowcy z kompanii rozpoznawczo-desantowej. Także specjalność i funkcja żołnierza w dużej mierze determinowała wyposażenie RD-54. O tym co i jak pakowano do plecaka - decydował dowódca.

Komora główna tornistra była u każdego „desantnika” w miarę podobnie napełniana, prawa kieszeń już nie, a lewa w zależności od tego w jaki sposób skakano z bronią

Ale po kolei.

Przykładowe układanie sprzętu w plecaku RD-54 w białogardzkiej 83 samodzielnej brygadzie desantowo-szturmowej na wypadek „W” podczas desantowania metoda spadochronową.

  1. Najpierw pakowano komorę główną tornistra
  2. żywność, w postaci racji żywnościowej nr 2,
  3. przybory toaletowe i zmiana bielizny,
  4. zestaw OKZ (ogólnowojskowy komplet ochronny, takie OP-1) – tutaj bywało różnie, bo nie zawsze taki zestaw był wydawany, zwłaszcza jak użytkowano mundury OKZK-D (ogólnowojskowy wszechstronny kostium ochronny – desantowy) wz.69 a późniejszy wz.84,
  5. zestaw kombinowany menażko-manierka wz.1959M w pokrowcu i łyżka,
  6. środki przeciw oddziaływaniu broni ABC : PPI-8, IDPS-69,
  7. maska przeciwgazowa,
  8. magazynek z amunicją w przypadku AKS-74/AKS-74U. Od czasu wprowadzenia do użytkowania munduru desantowego wz.83 , dwa magazynki umieszczało się w prawej bocznej kieszeni spodni,

To co zostało wymienione powyżej możemy nazwać zestawem podstawowym, który zabierał każdy żołnierz 83 brygady. Specjaliści w pododdziałach do zestawu podstawowego zabierali dodatkowo sprzęt fachowy. I tak:

  • zwiadowca: do zestawu podstawowego do komory głównej pakował jeszcze laserowy dalmierz LPR-1.
  • chemik: zestaw podstawowy i dodatkowo przyrząd rozpoznania skażeń, dozymetr, itp.
  • saper: zestaw podstawowy, lont zapalający, spłonnik ze spłonkami pobudzającymi, zapłonniki, itp.

2. Prawa kieszeń:

  • to co nie zmieściło się w komorze głównej,
  • amunicja w paczkach,
  • ręczny kumulacyjny granat przeciwpancerny RKG-3 – rozkręcony z zapalnikiem w wewnętrznej specjalnej kieszonce. W latach 80-tych praktycznie nie używany ze względu na kiepską przebijalność ówczesnych pancerzy,
  • celowniczy i pomocnik celowniczego RPG-7D do prawej kieszeni podczas skoku wkładał pokrowiec desantowy 6Sz24 z dwoma granatami PG-7.
  • celowniczy RPKS-74, cztery 45 nabojowe magazynki 6Ł18, i amunicję w paczkach,
  • saper : 200 i 400 gramowe kostki trotylu, lont, spłonki pobudzające w spłonniku i zapłonniki były pakowane do komory głównej plecaka.

Celowniczy RPG-7D podczas skoku. W lewej komorze granatnik RPG-7D w pokrowcu 6Sz23 (1), w prawej kieszeni 2 granaty PG-7 w pokrowcu 6Sz24 (2). Rysunek: "Podręcznik sierżanta WDW". Moskwa 1989


3. Lewa kieszeń:

  • podczas skoku spadochronowego z bronią w pokrowcu desantowym 6Sz21 (AKMS/AKS-74), 6Sz22 (RPKS-74), 6Sz64 (AKS-74U) i 6Sz23 (RPG-7D) w lewą kieszeń wkładało się lufę broni w dedykowanym do niej pokrowcu,
  • podczas skoku z bronią na piersi (AKMS, AKS-74, AKS-74U i RPKS-74) w lewą kieszeń pakowano to co nie zmieściło się w komorze głównej, prawej kieszeni lub więcej amunicji,
  • przybory do czyszczenia broni i olejarka,

Na tornistrze za pomocą tasiemek-troków mocowano płaszcz-pałatkę, OZK (gdy nie zmieściło się w komorze głównej) lub płaszcz, albo kurtkę ocieplaną. Podczas działań na ziemi troczono co się dało :)

Strzelec podczas skoku. W lewej kieszeni AKS-74 w pokrowcu desantowym 6Sz21 (1). Dobrze widoczny sposób ułożenia małej łopatki piechoty podczas skoku. Rysunek: "Podręcznik sierżanta WDW". Moskwa 1989.


4. Ładownica na granaty:

Jak sama nazwa wskazuję przeznaczona dla obronnych i zaczepnych granatów ręcznych. Podczas skoku obowiązkowo granaty muszą mieć wykręcone zapalniki, ich miejsce jest w specjalnych przegrodach wewnątrz ładownicy na granaty. Po wykorzystaniu granatów, do ładownicy pakuję się…. jeszcze więcej amunicji.

5. Ładownica na magazynki:

Ładownica ta mieści dwa magazynki 6Ł9/6Ł10 do karabinka AKMS lub 6Ł20/6Ł23 do karabinków AKS-74/AKS-74U.

6. Pokrowiec na łopatkę piechoty.

Tu ciekawostka, do tego pokrowca pakujemy... małą łopatkę piechoty MPŁ-50 lub łopatka składana wz.73 albo wz.79. Podczas skoku pokrowiec z łopatką przytroczony był do pasa głównego trzonkiem do góry. Trzonek umieszczało się w specjalnej kieszeni naszytej na prawej szelce plecaka. Podczas działania na ziemi łopatka była przytroczona „klasycznie” do pasa lub dla wygody umieszczano ją w komorze głównej tornistra.

Podczas desantowania z przyziemienia i działań na ziemi część ekwipunku nie była pakowana do plecaka tylko “wisiała” tradycyjnie na żołnierzu: maska przeciwgazowa, bagnet, menażko-manierka itp. Zestaw OZK i płaszcz- pałatka były często troczone na plecaku. Dawało to oczywiście więcej miejsca w tornistrze i możliwość zabrania dodatkowej amunicji.

Białogard 1988. Zestaw OZK przytroczony od spodu plecaka RD-54.

Jakaś pokazówka. Troczenie płaszczy i OZK (u oficera na pierwszym planie możliwe że to płaszcz przeciwdeszczowy) do plecaków RD-54. Foto. desantura.ru

Ale nie wszystko mi się pomieści w erdeku…


Plecak jest mały a “szpeju” wiele. Co się nie pomieści w plecaku ładował się do torby desantowej zamocowanej na brzuchu spadochroniarza. W przypadku dowódców różnych szczebli w torbie desantowej umieszczało się: torbę sierżanta lub oficerski mapnik-raportówkę, radiostację R-148 (R-158, R-392) oraz lornetkę.

Większe gabaryty, jak radiostacja R-159, pakowało się do „kontenera” czyli zasobnika GK-10U.


Spadochroniarz z plecakiem RD-54 przygotowanym do skoku. 
Rys. Podręcznik sierżanta WDW, rok 1961.

Spadochroniarz z plecakiem RD-54 podczas działań na ziemi. 
Rys. Podręcznik sierżanta WDW, rok 1975

RD-54 poza WDW.

Plecak RD-54 był użytkowany nie tylko w radzieckich wojskach powietrznodesantowych. W samodzielnych batalionach i samodzielnych brygadach desantowo-szturmowych, podległych wojskom lądowym, był to plecak podstawowy . Podobnie było w kompaniach rozpoznawczo-desantowych batalionów rozpoznawczych dywizji zmotoryzowanych i pancernych. Bataliony desantowo-szturmowe radzieckich brygad morskiej piechoty i moto-manewrowe grupy (później pododdziały dywizji powietrznodesantowej) wojsk ochrony pogranicza KGB, także były wyposażone w plecaki RD-54. No i oczywiście wszelkie ... „specnazy…” , a zawłaszcza specnazy GRU :)


Dębica 1988. Ostatnia kontrola przed wejściem na pokład śmigłowca żołnierzy 83 brygady desantowo-szturmowej.Widoczny sposób przenoszenia plecaka RD-54 pod spadochronem z bronią w pokrowcach desantowych.

O ogromnej liczbie wszelkich żołnierskich przeróbek erdeka musiałby powstać osobny artykuł, bo modyfikacji “domowym” sposobem było od.... :)


Fotografie: o ile nie zaznaczono inaczej, autora.


Podczas pisania korzystałem z:

  1. Учебник сержанта воздушно-десантных войск. Moskwa 1989.
  2. Учебник сержанта ВДВ, часть 1 и 2 . Moskwa 1975
  3. И.А. Герасименко.”Воздушно-десантная подготовка”. 1985

Opracował: Zbigniew Ziemiński “saperski”


#desantowyBiałogard #83samodzielnaBrygadaDesantowoSzturmowa #rd54


Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Łopata- przyjaciel żołnierza.

Radziecki 82 mm moździerz 2B14 „Taca”

Kieszonkowa artyleria. Granaty ręczne 83 samodzielnej brygady desantowo-szturmowej. Część 1