Manierko-menażka wz.1959M czyli z czego jedzono i pito na poligonie.
Manierkoo-menażka wz.1959M
Manierko-menażka, nazywana także zestawem kombinowanym, została przyjęta na wyposażenie wojsk WDW ZSRR rozkazem nr 78 z 17. września 1959. Nie spotkałem się z informacjami by był to jakiś wzór "zapożyczony" i można przypuszcza, że zestaw ten jest pomysłem sowieckim. Produkcje manierko-menażki podjęto w fabryce . Nie spotkałem się z informacjami by był to jakiś wzór "zapożyczony" i można przypuszcza, że zestaw ten jest pomysłem sowieckim. Produkcje manierko-menażki podjęto w fabryce Красный выборжец, cecha tego zakładu KW (cyrylicą) jest bita w heksagonie na małym i dużym kociołku menażki oraz na kociołku wzoru 1959M i butli manierki wzoru 1959.
Bicia na butli manierki wz. 1959M nie stwierdziłem, poza manierkami wykonanymi z plastiku (o czym w dalszej części artykułu).
Zestaw ten pierwotnie był przeznaczony tylko dla pododdziałów WDW i jednostek specjalnych, w praktyce manierko-menażkę „dostawali” także żołnierze pododdziałów morskiej piechoty, rozpoznania, jednostki pancerne, artylerzyści.
Występują dwa rodzaje tych zestawów manierko-menażek wz.1959 i wz.1959M.
Zestaw kombinowany wz. 1959
Wprowadzony do użytku wspomnianym wyżej rozkazem, składał się z następujących elementów:
- manierki aluminiowej o pojemności 1 litra z charakterystycznym zawalcowaniem połączenia dwóch elementów składowych manierki, bez "krzyża" na wierzchu manierki i płaskim dnem
- aluminiowego kociołka menażki o pojemności 1 litra z drucianym uchwytem. Masa zestawu (bez wody) - 440 g.
Manierko-menażki te nie miały pokrowca transportowego a przenoszone były w plecaku desantowym RD-54, lub wzorem wojennym w płóciennym worku.
Poza wspomnianą wyżej cechą zakładu wytwórczego, zestawy te nie były w żaden inny sposób znakowane rokiem produkcji, nr partii itp., nie były także fabrycznie malowane farba ochronną.
Produkowano te zestawy prawdopodobnie do końca lat 60 –tych, kiedy to zastąpiono je nowszym zmodernizowanym modelem. Prawdopodobieństwo występowanie tego zestawu w pododdziałach 83 brygady jest znikome ale mogły się trafiać pojedyncze zestawy.
Zestaw kombinowany wz. 1959M
Wprowadzony do użytku w Armii Radzieckiej prawdopodobnie pod koniec lat 60-tych (najstarszy egzemplarz pokrowca, jaki udało mi się widzieć był z roku 1968), i zestaw taki składał się z :
- manierki aluminiowej lub plastikowej o pojemności 1 litra (wytłoczonej już z jednego kawałka aluminium) z charakterystycznym „krzyżem żeberkowania” na wierzchu, zaokrąglonym spodem i wgłębieniem w dnie
- aluminiowego kociołka o pojemności 1 litra z drucianym uchwytem,
- małego kociołka-miski także wykonanego z aluminium z charakterystycznym uchwytem/ łącznikiem wykonanym z aluminiowym.
- materiałowego pokrowca do przechowywania i troczenia do pasa zestawu po jego złożeniu w tylko jeden możliwy sposób.
Skompletowany zestaw (bez wody) i w pokrowcu waży - 640g
Zestawy wz. 1959M są także cechowane tylko zakładem produkującym KW w heksagonie na małym i dużym kociołku menażki.
Komplety nie były malowane farbą ochronną.
We wzorze 1959M występuje ciekawy typ manierki plastikowej, i te właśnie, choć nie wszystkie, są cechowane data produkcji na spodzie. Najstarszą plastikową manierką jaką widziałem była wyprodukowana w roku 1974.
Jest ona identyczna wymiarowo z manierką aluminiowa i kompletuje się ją w zestaw z kociołkami i pokrowcem, ale ma wadę istotną dla żołnierza zwłaszcza Armii Radzieckiej... tworzywo spożywcze, z której ją wykonano rozpuszcza się pod wpływem alkoholi i obojętnie jaki płyn z alkoholem wlany do manierki plastikowej nie nadaje się do spożycia.
Dla twardzieli to może się i nadaje, ale smak ciągle przypomina, że pijemy tworzywo sztuczne.
Manierko-menażki dostarczano do jednostek wojskowych zawinięte w papier i jak każdy sowiecki sprzęt do jedzenia jest wprost zalany nadmierną ilością zabezpieczającego smaru.
Brezentowe pokrowce dostarczano osobno i po wydaniu manierko-menażki i pokrowca żołnierz sam je kompletował.
Pokrowce były oznaczane od środka pieczątka zakładu szyjącego oraz rokiem produkcji (najstarszy jaki spotkałem to 1969).
Do bakteriologicznego odkażenia wody na jedna pełna manierkę należało użyć dwie całe tabletki "akwaseptu", ale stężenie chloru było wtedy tak duże ze woda się nie nadawała do picia, w linii używano tylko jednej tabletki i starczało.
Zestawy manierko-menażek są użytkowane przez żołnierzy Federacji Rosyjskiej i państw post sowieckich do dzisiaj, kształt manierki i kociołków nie zmienił się, pokrowiec tylko przybrał kamuflaż, oraz dodano kilka wzorów pokrowców.
UWAGA:
Na "rynku" militarnym można często spotkać bardzo podobny zestaw manierko-menażki, sprzedawany jako radziecki zestaw kombinowany wz.1959M.
Nie jest to produkcja radziecka ani rosyjska.
Najprawdopodobniej jest to polski zestaw produkowany dla harcerzy i sprzedawany w składnicach harcerskich w latach 80.
Istnieje w Internecie teoria (na razie nie potwierdzona) że to może być zestaw wyprodukowany na Kubie i w ramach socjalistycznej wymiany handlowej dostarczony do ówczesnego PRL-u.
Ten nieradziecki zestaw różni się od oryginalnego radzieckiego kilkoma szczegółami:
- donitowane dodatkowe uchwyty na kociołkach,
- brak drucianego uchwytu (zawieszenia) na dużym kociołku,
- inaczej wygięty uchwyt scalający zestaw,
- inny kształt manierki, obecność kołnierza jak w manierce z zestawu wz.1959, ale z żebrowaniem ja wierzchu.
 |
| Zestaw harcerski manierko-menażki. Widać dodatkowy donitowany uchwyt do dużego kociołka. Brak drucianego uchwytu. Foto: allegro.pl |
 |
Widać dodatkowy donitowany uchwyt do dużego kociołka i odmienny kształt manierki. Brak drucianego uchwytu. Foto: allegro.pl |
 |
| Widać dodatkowy donitowany uchwyt do dużego kociołka i odmienny kształt manierki. Brak drucianego uchwytu. Foto: allegro.pl |
Opracował: Zbigniew Ziemiński " saperski"
Zdjęcia z kolekcji autora.
#desantowyBiałogard #83BrygadaDesantowoSzturmowa #manierka #menażka #manierkoMenażkaWz1959M #zestawKombinowanyWz1959 #wdw #vdv# wz1959M #zestawDesantowy
Komentarze
Prześlij komentarz