Płaszcz-pałatka, peleryna wprost (nie)doskonała.
Wraz z postępem technologii niektóre armie zaopatrywały swoich żołnierzy w coraz doskonalszy sprzęt przeciwdeszczowy i biwakowy. Inne armie, w tym wielka Armia Radziecka, bazowały na technologii z końca wieku XIX. Przykładem takiego archaicznego wyposażenia jest radziecki płaszcz-pałatka.
Trochę historii.
W rosyjskiej armii pierwsze pałatki pojawiły się około roku 1882, kiedy to wprowadzono do wyposażenia carskiej armii indywidualny namiot dla jednego żołnierza. Był to kawałek bawełnianego gęsto tkanego materiału jasnoszarego koloru. Nie był to płaszcz przeciwdeszczowy ale z często żołnierze indywidualnie adaptowali ten namiot i po niewielkich przeróbkach stawał się peleryną przeciwdeszczową. W 1910 roku wprowadzono nowy wzór płaszczo-namiotu (już oficjalnie nazywanego płaszcz-pałatka , ros. плащ-палатка). W 1936 roku wprowadzono do wyposażenia RKKA (Robotniczo Chłopska Armia Czerwona) wszystkich żołnierzy wojsk lądowych zestaw płaszcz-pałatka z elementami pozwalającymi z kilku pałatek zbudować namiot.
Zestaw taki składał się z:
· płata impregnowanego materiału o wymiarach 180x180 cm, z wycięciem na rękę i taśmami ściągającymi,
· dwóch drewnianych słupków o długości 65 cm,
· kawałka sznurka
· czterech drewnianych i metalowych „śledzi”.
Pałatka to także wielki i rozpoznawalny symbol tzw. Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, poza Rosją to Druga Wojna Światowa. Zapewne każdy widział i kojarzy radzieckiego „bojca” z PPSzą, okrzykiem Uraaaa i peleryną a’la Batman… ta peleryna to właśnie płaszcz-pałatka.
W niezmienionej od Drugiej Wojny Światowej formie płaszcz-pałatka był użytkowany w Armii Radzieckiej do końca jej istnienia, a i współcześnie także w wielu jednostkach jest powszechny.
Płaszcz-pałatka w Armii Radzieckiej.
Pałatka była wydawana żołnierzowi służby zasadniczej wraz z umundurowaniem i wyposażeniem, oficerowie, chorążowie i żołnierze służby nadterminowej także dostawali płaszcze przeciwdeszczowe, ale były to zupełnie inne „konstrukcje” i z nich nie dało się zrobić namiotu.
Płaszcz-pałatka występuje w dwóch zestawach: pełnym i zredukowanym.
* Zredukowany zestaw składa się z jednego impregnowanego panelu o wadze 1,4 kg i jednego odcinka sznurka o wadze ok. 100 g. Cały zestaw waży 1,5 kg.
* Pełny zestaw składa się z jednego impregnowanego panelu o wadze 1,4 kg, jednego odcinka sznurka o wadze ok. 100 g, dwóch części stelaża o wadze 100 g każda, jednego drewnianego śledzia o wadze 45 g jednego metalowego śledzia o wadze 21 g. Cały zestaw waży 1,75 kg. Pełny zestaw płaszcza-pałatki jest wydawany w rejonach gdzie klimat nie powala na pozyskanie „z terenu” drewna na maszty i śledzie.
W latach 60-tych i 70-tych delikatnie zmodyfikowano drobne elementy pałatki: drewniane kołeczki wcześniejszych produkcji zastąpiono plastikowymi, otwór pod maszt obszyto zabezpieczeniem ze skóry, z dermy lub okuto metalowym oczkiem.
Płaszcz-pałatka w 83 samodzielnej brygadzie desantowo-szturmowej.
W wojskach powietrznodesantowych i desantowo-szturmowych, kiedy zachodziła taka potrzeba, złożoną pałatkę należało przenosić w prawej kieszeni plecaka lub w komorze głównej RD-54. Aby upchnąć pałatkę w boczną kieszeń trzeba się trochę natrudzić i dobrze ją złożyć na tzw. „kopertę”. Często pałatką owijano ochronny zestaw przeciwchemiczny OZK i troczono razem od spodu plecaka. W instrukcjach plecaka RD-54 z lat 60-tych i 70-tych zalecano troczenie płaszcza-pałatki (lub płaszcza) wokół plecaka od spodu wykorzystując taśmy od spodu plecaka i z bocznych kieszeni. Na początku lat 80-tych wojska specjalne Armii Radzieckiej i niektóre pododdziały WDW wyposażone były w płaszcz-pałatkę specjalną: SPP i SPN- swoiste połączenie gumowej peleryny i dmuchanego materaca. W sytuacji gdy podczas zajęć nie wykorzystywano plecaka RD-54 pałatkę należało nosić zwiniętą i przerzuconą przez lewe ramię.
Jako płaszcz przeciwdeszczowy i namiot płaszcz-pałatka nadaje się średnio: szybko przemaka, długo schnie a mokra pałatka jest strasznie ciężka. Ma za to wiele innych zastosowań: doskonale się sprawdza jako podkładka podczas czyszczenia broni czy strzelania, jako przykrycie okopu lub dołka strzeleckiego, jako „koc piknikowy” podczas posiłków i postojów w terenie, jako prowizoryczne nosze, letni śpiwór i swoisty „poddupnik” podczas jazdy na pancerzu transportera no i oczywiście do kamuflażu.
Jak przygotować pałatkę do noszenia jako płaszcz przeciwdeszczowy.
Aby z płaszcza-pałatki zrobić pelerynę przeciwdeszczową trzeba się trochę postarać :)
- Odnajdujemy zewnętrzną stronę pałatki stronę pałatki. Zewnętrzna strona to ta na której naszyto dwie szlufki do troczenia do szelek piechoty.
Zewnętrzna strona pałatki to ta na której naszyto szlufki do troczenia. - Regulujemy pałatkę do naszego wzrostu. Dla osób o średnim wzroście (ok. 170-180 cm) nie potrzebujemy wykonywać specjalnych zabiegów - zakładamy narożnik pałatki na kołeczek i wyrównujemy zagięcie. Dla osób wyższych niż 180 cm do oczka pałatki dowiązuję kawałek sznurka i ten zaczepiamy o kołeczek.
Sposób zaczepienia rogu pałatki o kołeczek by dopasować pałatkę do naszego wzrostu.
5. Aby uformować kaptur narożnik pałatki wkładamy do wnętrza na głębokość nam odpowiadającą (w zależności od nakrycia głowy jakie mamy) i ściągamy sznureczki tworząc kaptur odpowiedniej wielkości.
Opracował: Zbigniew Ziemiński "saperski"
Zdjęcia:
O ile nie podano inaczej autora.
Literatura:
- Наставление по военно-инженерному делу для Советской Армии. Военное издательство. Москва. 1984г.
2. www.army.armor.kiev.ua/hist/palatka.shtml
#płaszczPałatka #pałatka #pałatkaRadziecka #desantowyBiałogard
Komentarze
Prześlij komentarz