73 mm ciężki granatnik przeciwpancerny SPG-9 „Włócznia”

 73 mm działo bezodrzutowe SPG-9 (Станковый противотанковый гранатомет СПГ-9), zostało przyjęte do uzbrojenia Armii Radzieckiej w 1963 roku, pod indeksem 6G6.

Jest to lekkie działo bezodrzutowe, które oficjalnie zostało sklasyfikowane jako ciężki granatnik przeciwpancerny.

Opracowane zostało na początku lat 60. XX wieku przez zespół konstruktorów Państwowego Biura Konstrukcyjnego Nr 47 w Krasnoarmejsku, pod kierunkiem W. I. Baraboszkina i W. P. Zajcewa. Próby ulepszenia działa podejmowane były praktyczne od chwili uruchomienia jego produkcji seryjnej. Na efekty tych prac długo nie trzeba było czekać, wkrótce, bowiem pojawiła się nowa, zmodernizowana wersja oznaczona jako SPG-9M. Równolegle opracowano również wersję działa przeznaczoną wyłącznie dla potrzeb jednostek powietrzno-desantowych, które natomiast nosiły oznaczenie SPG-9D. Miały one na wyposażeniu dodatkowo zdejmowane koła.

Od 1968 roku znajdowało się na wyposażeniu państw byłego Układu Warszawskiego oraz w wielu krajach azjatyckich.

SPG-9DM - wersja desantowa działa SPG-9M.

73 mm działo bezodrzutowe typu SPG-9 było produkowane w Zakładach Budowy Maszyn w Tule.

Działo bezodrzutowe, którego przeznaczeniem było w szczególności do zwalczania czołgów i opancerzonych pojazdów bojowych, niszczenia oraz obezwładniania siły żywej oraz lekkich środków ogniowych przeciwnika.

Działo bezodrzutowe SPG-9 to broń nieautomatyczna, bezodrzutowa. Efekt bezodrzutowości uzyskano dzięki zastosowaniu otwartego wlotu lufy, który był wykonany w kształcie dyszy, co miało umożliwić na większy przepływ gazów prochowych, w kierunku przeciwnym niż lot wystrzelonego pocisku. Samo działo składało się z następujących elementów: lufy z zamkiem, podstawy trójnożnej, elektrycznego mechanizmu odpalającego oraz przyrządów celowniczych. Na niewzmocnionej, gładko-przewodowej lufie, został umieszczony celownik mechaniczny, w postaci szczerbinki i muszki oraz specjalny wspornik z ramą na montaż celownika optycznego oraz ochraniacz, zabezpieczający celowniczego, które miał zabezpieczyć strzelca przez powstaniem poparzeń podczas prowadzenia ognia. Na lufie na stale był zamocowany uchwyt, pomagający strzelcowi na przetoczenie działa. W skład przyrządów celowniczych wchodził celownik optyczny typu PGO-9 oraz zestaw oświetlający Łucz, który pozwalał na oświetlenie celownika optycznego w trakcie warunków nocnych. W tylnej części lufy znajdował się zamek w kształcie dyszy z mechanizmem otwierająco-zamykającym. Teleskopowa podstawa trójnożna posiadała regulowany rozstaw nóg, umożliwiający zmianę wysokości ognia od 390 mm do 700 mm. Na niej umieszczono mechanizm kierunkowy i podniesieniowy.

Celownik PGO-9.

Celownik PGOK-9.

Do odpalenia pocisku stosowano elektryczny mechanizm odpalający, który wraz z urządzeniem spustowym i bezpiecznikiem (przed przypadkowym wystrzałem), znajdował się w podstawie. W skład mechanizmu odpalającego wchodziło urządzenie stykowe oraz blokującego, uniemożliwiające odpalenie naboju w przypadku, gdy zamek był niedomknięty.

Celownik PGN-9.

Zmodernizowaną wersję działa bezodrzutowego SPG-9, oznaczonego, jako SPG-9M, wyposażono w nowy typ celownika PGOK-9, w składany uchwyt do przetaczania działa i w teleskopową nogę przednią, podstawy trójnożnej, zwiększającą jej kąt ostrzału w płaszczyźnie pionowej do 18 stopni. Natomiast wersja działa oznaczona jako SPG-9N była dodatkowo wyposażona w celownik nocny PGN-9.

Wersja SPG-9D (D-desantowy) w jarzmo z kołami mocowanymi do tylnej części lufy, natomiast w wersji SPG-9DM zostało zmienione jarzmo z kołami, które mocowane było do wspornika tylnych nóg trójnożnej podstawy.

Siatki celownika: od lewej PGO-9 i PGOK-9.

Amunicja:

• Typ naboju – nabój scalony, stabilizowany brzechwowo,
• Rodzaje stosowanych pocisków – odłamkowy typu OG-9W, OG-9WM, przeciwpancerny – kumulacyjny PG-9W, PG-9WS, ćwiczebny przeciwpancerny, treningowy, szkolny,
• Masa stosowanych pocisków – 4,4-5,35 kg,
• Długość naboju – odłamkowy 1062 mm, przeciwpancerny 1115 mm,
• Prędkość początkowa pocisku – 316-435 m/s,
• Zapas przewożonej jednostki ognia (JO): 120 sztuk naboi,

Pocisk przeciwpancerny z głowicą kumulacyjną potrafił przebić pancerz stalowy o grubości do 400 mm

W czasie wystrzału pocisku za działem powstaje strefa niebezpieczna w kształcie wycinka koła o promieniu do 30 metrów i kącie rozwarcia 90 stopni.

Amunicja PG-9W i OG-9W.

Podstawowe dane taktyczno-techniczne:

• Rok rozpoczęcia produkcji seryjnej – 1963 rok,
• Użytkownicy: Związek Radziecki, Afganistan, Bułgaria, Czechosłowacja, Irak, Iran, Mongolia, Niemiecka Republika Demokratyczna, Polska, Rumunia, Syria, Węgry,
• Kaliber lufy – 73 mm,
• Długość lufy – 1850 mm (L/25),
• Maksymalna donośność – 4500 metrów,
• Donośność skutecznego ognia przeciwpancernego – 1300 metrów,
• Masa działa bezodrzutowego – 47,5 kg, SPG-9M – 49,7 kg

Działon SPG-9DM z 2. batalionu powietrznodesantowego, białogardzkiej brygady.
Rok 1987.

Wymiary konstrukcji:

• Długość – 2110 mm,
• Szerokość – 999 mm, SPG-9M – 1055 mm,
• Wysokość – 850 mm,
• Kąt ostrzału w płaszczyźnie:

Pionowej – od -3 stopni do +7 stopni, w SPG-9M od -3 stopni do +8 stopni

Poziomej – 30 stopni

• Szybkostrzelność – 5-6 strz./min.
• Obsługa – czterech żołnierzy

#desantowyBiałogard #83samodzielnaBrygadaDesantowSzturmowa